Sonet X
Wolną być chciałaś? Zapomnij, o Pani,
talentu nie masz za grosz, ani ani,
wolności udręk i mąk nie chcesz wcale
jako remedium, ani trwać w jej chwale.
W spaniu bezczynnym się nie zapamiętuj,
bo snu nie uśpisz pod żadnym pozorem,
strefy chutliwej jątrzenie już poczuj,
gdy w płynną głębię stroi się z uporem.
Udawaj raczej, żeś jest uwiązana,
szepcz o wolności, ale po kochaniu;
mnie przypisz swego zniewolenia winę,
daj mi w obłędzie swawolić bez planu
nim w twym tumulcie lunatycznym zginę,
zakładnik tego co ty błogostanu.
Przełożył Jerzy Koch
Sonnet X
[Uit: Hugo Claus, Gedichten 1948-1993. Amsterdam 1994, De Bezige Bij.]
Vrij wil je zijn? Vergeet het, lady,
je hebt er geen talent voor, geen spriet,
je wilt de kwalen van de vrijheid niet,
de pijn niet, noch de remedie.
Verlies je toch niet in de monotone
slaap die niet wil slapen,
het gepluk aan die ene erogene zone
die blijft vloeien en gapen,
maar speel liever dat je gekluisterd bent
en fluister over vrijheid na het vrijen,
geef mij van je slavernij de schuld
en laat mij in de waan en betijen
en tuimelen in je maanziek tumult
in een zelfde gegijzeld contentement.
Hugo Claus, urodził się w 1929 roku, zmarł w 2008 roku, jest najbardziej znanym i jednym z najważniejszych flamandzkich pisarzy współczesnej literatury. Znany na całym świecie autor kilkudziesięciu sztuk, powieści i zbiorów poezji był także odnoszącym sukcesy malarzem i operatorem. W swoich powieściach Claus miesza opowieści o powojennej Flandrii z przejmującymi portretami postaci, zdradzającymi aluzje do greckiej i chrześcijańskiej mitologii. Jego panoramiczny obraz la Flandre profonde w powieści Cały smutek Belgii świadczy o literackiej wielkości pisarza. Chociaż Claus wykazuje mistrzowską różnorodność gatunku i stylu we wszystkich swoich dziełach, podstawowym tematem w nich ujmowanym jest potrzeba wolności, o którą należy walczyć w rodzinie, kościele i społeczeństwie. Praca Clausa dotyczy nie tylko marazmu w społeczeństwie, ale także wewnętrznego niepokoju. W jego oczach istnieje on jako absurdalny żart losu. Na szczęście nie powstrzymuje go to przed tworzeniem dzieł pełnych elokwencji, bogatych formą i językiem. / fot. Gerard Dauphin
Hugo Claus, born in 1929, died in 2008, is the most famous and one of the most important Flemish writers of contemporary literature. A well-known author of several dozen plays, novels and collections of poetry, he was also a successful painter and cinematographer. In his novels, Claus mixes tales of post-war Flanders with poignant portraits of figures, revealing allusions to Greek and Christian mythology. His panoramic image of la Flandre profonde in the novel The Sorrow of Belgium confirms the literary greatness of the writer. Although Claus demonstrates a masterful variety of genres and styles in all his works, the basic theme reoccurring in them is the need for freedom, which has to be fought for in family, church and society. The work of Claus is not only about the marasmus in society, but also about the internal anxiety. In his eyes, it exists as an absurd joke of fate. Fortunately, it does not stop him from creating works full of eloquence, rich in form and language. / fot. Gerard Dauphin
Jerzy Koch, kierownik Zakładu Studiów Niderlandzkichi Południowoafrykańskich na Wydziale Anglistyki UAM i redaktor naczelny czasopisma “Werkwinkel. Journal of Low Countries and South African Studies”. Wykłada literaturę niderlandzką i południowoafrykańską, a w badaniach zajmuje się tłumaczeniami literackimi, transferem kulturowym I historiografią literacką. Od 1985 roku publikuje przekłady literatury niderlandzkiej na język polski (m.in. H. Claus, H. de Conink, S. Hertmans, G. Kouwenaar, Lucebert, H. Mulisch, Multatuli, L. Nolens, P. Rodenko, F. Timmermans, M. Van hee). W 1995 otrzymał nagrodę im. M. Nijhoffa za dorobek w dziedzinie tłumaczeń literatury niderlandzkiej na język polski, w szczególności za przekład powieści Maks Havelaar (1860).
Jerzy Koch, head of the Department of Dutch and South African Studies of the Faculty of English Studies at Adam Mickiewicz University and editor-in-chief of the "Werkwinkel. Journal of Low Countries and South African Studies”. He teaches Dutch and South African literature; in his research, he deals with literary translations, cultural transfer and literary historiography. Since 1985, he has been publishing translations of Dutch literature into Polish (including H. Claus, H. de Conink, G. Kouwenaar, Lucebert, H. Mulisch, Multatuli, L. Nolens, P. Rodenko, F. Timmermans, M. Van Hee). In 1995 he received the Nijhoff Translation Prize for his achievements in the field of translating Dutch literature into Polish, in particular the translation of a novel Maks Havelaar (1860).